Bezpieczna praca sprzątaczki
Bezpieczeństwo w pracy serwisu sprzątającego
Praca osoby sprzątającej wiąże się z umiarkowanym i dużym wysiłkiem fizycznym, wykonywanym w wymuszonych pozycjach ciała oraz wymagających powtarzalnych czynności, co może prowadzić do bólu wynikającego z przeciążenia układu mięśniowo-szkieletowego. Podczas pracy sprzątaczka jest narażona na wiele zagrożeń. Pracownicy działu sprzątania korzystają również z substancji chemicznych do czyszczenia, płukania i innych, które mogą powodować podrażnienia skóry, oczu oraz błon śluzowych nosa i gardła.
Czym zajmuje się sprzątaczka
Sprzątaczka utrzymuje porządek i czystość we wszystkich działach i pomieszczeniach zakładu pracy. Dbają także o uporządkowanie stanowisk pracy, podłóg w pomieszczeniach użytkowych, ciągów komunikacyjnych oraz, w razie potrzeby, najbliższego otoczenia budynku i siedziby zakładu pracy. Usuwają wszelkiego rodzaju zanieczyszczenia i odpadki, czyszczą podłogi i inne powierzchnie, używając szczotek, odkurzaczy lub innych urządzeń wspomagających sprzątanie. Stosują płynne, sypkie lub stałe środki czyszczące i zajmują się zbieraniem oraz myciem naczyń wielokrotnego użytku. Dodatkowo, przekazują informacje dyżurującemu pracownikowi z działu administracji o niesprawnym oświetleniu, uszkodzeniach wymagających naprawy, problemach z instalacją elektryczną oraz zauważonych brakach w wyposażeniu.
Co sprząta serwis sprzątający
- sprzątanie pomieszczeń biurowych,
- sprzątanie pomieszczeń higieniczno-sanitarnych,
- sprzątanie kuchni, jadalni, świetlic itp.,
- sprzątanie klatek schodowych,
- sprzątanie magazynów,
- sprzątanie pomieszczeń produkcyjnych,
- sprzątanie i odśnieżanie placów przed budynkami,
- mycie okien,
- mycie naczyń itp.
Kiedy pracownik serwisu sprzątającego może rozpocząć pracę
Do pracy na stanowisku sprzątaczki może przystąpić pracownik, który uzyskał zgodę bezpośredniego przełożonego oraz posiada ważne szkolenie z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przeciwpożarowego. Dodatkowo, musi posiadać aktualne badania lekarskie bez przeciwwskazań do zatrudnienia.
Wymagania dotyczące pomieszczeń pracy
Pomieszczenia pracy powinny spełniać następujące kryteria:
- Wysokość: minimum 3 metry dla pomieszczeń z ciągłą pracą, a co najmniej 2,2 metra dla pomieszczeń z czasową pracą.
- Podłoga: równa, nieśliska, niepyląca i bez progów pomiędzy pomieszczeniami.
- Rozmieszczenie urządzeń i szaf: przejścia między nimi powinny wynosić 75 cm (w uzasadnionych przypadkach 50 cm) dla jednego pracownika i 100 cm, jeśli wymagane jest jednoczesne poruszanie się osób w przeciwnych kierunkach.
- Oświetlenie: naturalne – dzienne, najlepiej górne; w przypadku oświetlenia bocznego (okna) powinien być zachowany stosunek wielkości powierzchni okien do powierzchni podłogi w proporcji 1:8 (czyli 1 m² okna na 8 m² podłogi), a sztuczne (elektryczne) oświetlenie powinno zapewnić równomierne i odpowiednie natężenie światła zarówno dla higieny wzroku, jak i jakości i ilości wykonywanej pracy. Dlatego poza oświetleniem ogólnym należy stosować także oświetlenie miejscowe, zapewniające odpowiednie oświetlenie powierzchni roboczej. Punkty świetlne powinny być rozmieszczone w taki sposób, aby umożliwiały odczytywanie tablic i znaków ostrzegawczych oraz sygnalizacji ruchu na terenie placu budowy.
- Wentylacja: naturalna, mechaniczna lub obie, w zależności od potrzeb; w przypadku emisji dużej ilości pyłów, gazów itp. do pomieszczenia, należy stosować wentylację miejscową z odciągami.
- Temperatura: odpowiednio dostosowana do rodzaju pracy; pomieszczenie pracy sprzątaczki – pracownika gospodarczego – powinno mieć temperaturę nie niższą niż 14°C.
Organizacja stanowiska pracy
Organizacja stanowiska pracy powinna zapewnić bezpieczne i łatwe wykonywanie pracy, chroniąc przed niebezpiecznymi, szkodliwymi i uciążliwymi czynnikami. Osoba sprzątająca wykonuje różne czynności, takie jak sprzątanie biur, pomieszczeń sanitarnych, kuchni, jadalni, świetlic itp., klatek schodowych, magazynów, pomieszczeń produkcyjnych, a także sprzątanie i odśnieżanie placów przed budynkami, mycie okien, mycie naczyń itp.
Wyposażenie stanowiska pracy serwisu sprzątającego
Do sprzątania używa się różnorodnych narzędzi, w tym narzędzi ręcznych takich jak mopy, miotły, łopaty, grabie, szpachle, narzędzia do usuwania śniegu, a także narzędzi mechanicznych, takich jak odkurzacze, myjki, oraz materiałów pomocniczych, takich jak ścierki, płyny do mycia i czyszczenia okien, stolarki okiennej, podłóg, ścian, mebli, środki dezynfekujące, drabiny, pomosty itp. Narzędzia i materiały powinny być przechowywane w wyznaczonych miejscach, zamkniętych dla osób postronnych. Przed rozpoczęciem pracy pracownik powinien założyć odpowiednią odzież roboczą i ochronną, w tym fartuch, rękawice ochronne oraz odpowiednie obuwie. Pracownik powinien także upewnić się, czy rozpoczęcie pracy nie stwarza zagrożeń dla osób przebywających w jego bezpośrednim otoczeniu. W trakcie pracy należy systematycznie usuwać śmieci – wypełnione worki z odpadkami powinny być wyrzucane do odpowiednich zasobników i koszy zbiorczych.
Zwróć uwagę na sprawny sprzęt podręczny, maszyny i urządzenia
Materiały używane podczas pracy powinny być składowane w sposób zapobiegający wszelkim zagrożeniom wypadkowym. Narzędzia powinny być odkładane na wyznaczone miejsca. W przypadku konieczności opuszczenia stanowiska pracy, pracownik musi zatrzymać obsługiwane maszyny, na przykład odkurzacze. Kiedy praca jest wykonywana na podwyższeniu w stosunku do otaczającego terenu, powinno się używać sprawnych technicznie drabin rozstawnych, które są zabezpieczone przed poślizgiem i rozsuwaniem się. Praca na drabinie na wysokości zawsze powinna odbywać się przy asekuracji drugiej osoby. Podczas wchodzenia, schodzenia i przebywania na drabinie należy zachować szczególną ostrożność. Zakazane jest ustawianie drabin na stołach, biurkach itp.
Czego nie wolno robić pracownikowi serwisu sprzątającego
Podczas sprzątania pomieszczeń zabrania się ustawiania sprzętu na drogach komunikacyjnych i w miejscach o ograniczonej widoczności. Przy sprzątaniu pomieszczeń należy używać tylko takich środków, których właściwości są dobrze znane i do których pracodawca dostarczył karty charakterystyki. Środki chemiczne sklasyfikowane jako niebezpieczne należy stosować zgodnie z zaleceniami podanymi w kartach charakterystyki. Należy używać środków chemicznych w odpowiednim wynikających ze specyfikacji produktu rozcieńczeniu. . Niedopuszczalne jest używanie wilgotnych ścierek do czyszczenia urządzeń zasilanych energią elektryczną, takich jak komputery, gniazda wtykowe. Przed użyciem sprzętu do sprzątania, na przykład odkurzacza, należy go sprawdzić. W przypadku stwierdzenia uszkodzenia, zwłaszcza w osprzęcie elektrycznym (np. iskrzenie w obrębie przewodu), nie wolno go używać.
Jeżeli zostaną zauważone jakiekolwiek zagrożenia utrudniające lub uniemożliwiające wykonywanie powierzonych obowiązków, jak również w przypadku zaistnienia wypadku przy pracy, należy niezwłocznie poinformować bezpośredniego przełożonego.
Wskazane jest, aby nie używać benzyny ani innych palnych rozpuszczalników do mycia podłóg. Należy pamiętać o możliwości podrażnienia i zapalenia skóry, uczulenia, podrażnienia błon śluzowych oczu, nosa, gardła i dróg oddechowych podczas stosowania środków chemicznych, takich jak rozpuszczalniki, środki do czyszczenia, płukania i dezynfekcji. Może również wystąpić reakcja alergiczna na kurz, pleśń i inne alergeny w wysokim stężeniu. W celu zapobieżenia zagrożeniu można wyposażyć pracownika w maseczkę z odpowiednim filtrem.
Środki ostrożności podczas pracy fizycznej
Prace wykonywane w sposób powtarzalny, nadmierny wysiłek podczas podnoszenia i przesuwania ciężkich przedmiotów oraz praca w wymuszonych pozycjach ciała (np. schylanie się, praca na kolanach) mogą powodować dolegliwości bólowe wynikające z przeciążenia układu mięśniowo-szkieletowego. Aby przeciwdziałać temu zagrożeniu, powinno się przestrzegać dopuszczalnych norm dźwigania.
Zapobiegawczo należy przestrzegać dopuszczalnych norm dźwigania – przy ręcznym przemieszczaniu przedmiotów przez jednego pracownika:
- Masa przedmiotów podnoszonych i przenoszonych nie może przekraczać:
- 1) dla kobiet – 12 kg przy pracy stałej oraz 20 kg przy pracy dorywczej,
- 2) dla mężczyzn – 30 kg przy pracy stałej oraz 50 kg przy pracy dorywczej.
- Masa przedmiotów podnoszonych na wysokość powyżej obręczy barkowej nie może przekraczać:
- 1) dla kobiet – 8 kg przy pracy stałej oraz 14 kg przy pracy dorywczej,
- 2) dla mężczyzn – 21 kg przy pracy stałej oraz 35 kg przy pracy dorywczej.
- Przy przenoszeniu na odległość przekraczającą 25 metrów masa przenoszonych przedmiotów nie może przekraczać:
- 1) dla kobiet – 12 kg,
- 2) dla mężczyzn – 30 kg.
- Przy przenoszeniu pod górę po nierównej powierzchni, pochylniach lub schodach, których maksymalny kąt nachylenia nie przekracza 30o, a wysokość przekracza 4 metry, niezależnie
- od odległości, na jaką przedmioty są przenoszone, masa tych przedmiotów nie może przekraczać:
- 1) dla kobiet – 12 kg,
- 2) dla mężczyzn – 30 kg.
- Przy przenoszeniu pod górę po nierównej powierzchni, pochylniach lub schodach, których maksymalny kąt nachylenia przekracza 30 o, a wysokość przekracza 4 metry, niezależnie od:
- odległości, na jaką przedmioty są przenoszone, masa tych przedmiotów nie może przekraczać:
- 1) dla kobiet – 8 kg przy pracy stałej oraz 12 kg przy pracy dorywczej,
- 2) dla mężczyzn – 20 kg przy pracy stałej oraz 30 kg przy pracy dorywczej.
Dodatkowe wskazówki dotyczące transportu i przemieszczania obiektów
- UWAGA: Ręczne przemieszczanie i przewożenie ciężarów o masie przekraczającej ustalone normy
- jest niedopuszczalne.
- Organizując ręczne prace transportowe, należy brać pod uwagę konieczność unikania ręcznego przemieszczania
- przedmiotów, gdy:
- 1) przedmiot jest zbyt ciężki, za duży, nieporęczny lub trudny do utrzymania według oceny osoby kierującej
- pracownikami;
- 2) przedmiot jest niestabilny lub jego zawartość może się przemieszczać;
- 3) przedmiot jest usytuowany tak, że wymaga trzymania lub operowania w odległości od tułowia pracownika albo ma
- tendencję do wyginania się lub obwijania wokół tułowia pracownika;
- 4) kształt lub struktura przedmiotu może powodować urazy u pracownika, zwłaszcza w przypadku kolizji;
- 5) przemieszczanie przedmiotu może być wykonywane tylko poprzez skręt tułowia;
- 6) wykonanie pracy wymaga pochylenia tułowia pracownika o kąt większy od 45° lub wykonywania czynności przemieszczania w
- pozycji niestabilnej;
- 7) mogą wystąpić nagłe ruchy przedmiotu;
- 8) stanowisko pracy lub jego otoczenie uniemożliwia przemieszczanie przedmiotu na wysokości zapewniającej bezpieczeństwo lub
- przy prawidłowej pozycji ciała pracownika;
- 9) powierzchnia jest nierówna, stwarzająca zagrożenie przy poruszaniu się lub jest śliska w zetknięciu ze spodem obuwia
- pracownika;
- 10) podłoga i powierzchnia robocza mają różne poziomy, co wymusza przemieszczanie przedmiotów na różnych wysokościach;
- 11) podłoga lub powierzchnia oparcia stóp jest niestabilna;
- 12) przedmiot ogranicza pole widzenia pracownika;
- 13) temperatura, wilgotność i wentylacja są niedostosowane do wykonywanej pracy.
Praca na wysokości
Prace na wysokości, czyli prace wykonywane na poziomach roboczych znajdujących się na wysokości co najmniej 1 metra nad poziomem podłogi, zaliczane są do prac szczególnie niebezpiecznych. Przed przystąpieniem do pracy na wysokości pracownik musi przejść odpowiednie przeszkolenie z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy oraz uzyskać orzeczenie lekarskie potwierdzające brak przeciwwskazań zdrowotnych do takiej pracy. Prace na drabinach na wysokości powyżej 2 metrów nad poziomem terenu zewnętrznego lub podłogi powinny być wykonywane przez co najmniej dwie osoby w celu zapewnienia asekuracji. Pracowników powinno się wyposażyć w odpowiedni sprzęt ochronny, na przykład szelki bezpieczeństwa z linką przymocowaną do stałych elementów konstrukcji oraz hełmy ochronne.
Przy okazji przenoszenia ciężarów lub pracy z ostrymi narzędziami, pracownik powinien zawsze stosować odpowiednie rękawice ochronne, aby zapobiec skaleczeniom lub przekłuciom skóry.
Podsumowanie
Wszystkie te środki i zasady mają na celu zapewnienie bezpiecznego i zdrowego środowiska pracy dla pracowników sprzątających. Pracodawcy oraz pracownicy powinni być świadomi ryzyka związanego z wykonywanymi czynnościami i dbać o przestrzeganie procedur bezpieczeństwa. W ten sposób można minimalizować ryzyko wypadków i chorób zawodowych oraz chronić zdrowie i życie pracowników.