Bezpieczny Monitoring Wizyjny w Placówkach Medycznych
Wykorzystanie monitoringu wideo w placówkach medycznych stanowi istotne narzędzie podnoszące poziom bezpieczeństwa pacjentów oraz personelu medycznego. Niemniej jednak, jego wprowadzenie niesie ze sobą liczne wyzwania i pytania, zwłaszcza związane z prawami pacjentów. W świetle Ustawy o Prawach Pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, prawo do intymności i godności pacjenta podczas udzielania świadczeń zdrowotnych jest absolutnym priorytetem. Pojęcie to ma szerokie zastosowanie i obejmuje także monitorowanie. Pacjent powinien być świadomy, że jego obecność może być rejestrowana oraz mieć możliwość wyrażenia zgody lub sprzeciwu.
Cele Stojące za Instalacją Kamer Monitorujących
Monitorowanie wizyjne w placówkach szpitalnych musi być odpowiedzialne i uzasadnione dobrem pacjentów, w tym ich bezpieczeństwem i zdrowiem. Wykorzystanie kamer powinno zgodnie przestrzegać obowiązujących przepisów prawa oraz służyć ściśle określonym celom.
Lokalizacja Kamer Monitorujących
W placówkach medycznych pacjenci mają zagwarantowane prawo do intymności podczas udzielania świadczeń zdrowotnych. Kamery umieszczane są przede wszystkim na korytarzach i w wyznaczonych przepisami strefach, na przykład na oddziałach. Pomieszczenia, w których udzielane są świadczenia zdrowotne, nie mogą być rejestrowane bez zgody pacjenta. Kamery nie monitorują pacjentów podczas udzielania świadczeń, np. na oddziałach chorych (z pewnymi wyjątkami, o których mowa poniżej).
Obowiązek Informowania o Monitoringu Wizyjnym
Placówki medyczne są zobowiązane do umieszczania odpowiednich oznaczeń na wejściach do budynków. Informacje o monitoringu powinny być umieszczone w widocznym miejscu oraz być dostępne w sposób trwały. Jeśli kamery są umieszczone w miejscach udzielania świadczeń zdrowotnych, pacjent powinien być świadom tego faktu i wyrazić zgodę, nawet jeśli kamery są wyłączone. Samo umieszczenie kamery, nawet jeśli jest wyłączona, może wywołać u pacjenta dyskomfort i naruszyć jego intymność.
Monitorowanie w Specjalnych Oddziałach
W tzw. pomieszczeniach ścisłego nadzoru, takich jak stacje dializ czy oddziały dziecięce, instalacja kamer jest zgodna z prawem, ponieważ służy do obserwacji pacjentów.
-
- na oddziałach porodowych – w pomieszczeniach przeznaczonych dla położnic i noworodków w pierwszych godzinach życia – po porodach powikłanych;
-
- na oddziałach dziecięcych;
-
- w stacjach dializ – obejmujących stanowisko nadzoru pielęgniarskiego;
-
- na oddziałach psychiatrycznych – w jednoosobowych separatkach;
-
- na oddziałach anestezjologii i intensywnej terapii – istnieje możliwość obserwacji przy użyciu kamer wyposażonych w funkcjonowanie autostartu, w szczególności możliwość obserwacji twarzy.
Przyjmując do ręki kwestię pacjentów z zaburzeniami psychicznymi, sale izolacyjne są monitorowane w celu utrzymania bezpieczeństwa oraz kontroli nad środkami przymusu bezpośredniego. Dane wizyjne są przetwarzane w sposób, który chroni intymność pacjentów.
Dostęp do Danych z Kamer
Dostęp do nagrania z kamer jest zazwyczaj ograniczony do uprawnionego personelu medycznego, zabezpieczony hasłem. Ochrona tych danych jest priorytetem.
Równowaga Pomiędzy Prawami Pacjenta a Monitoringiem
Prawo pacjenta do intymności i godności musi być respektowane, nawet jeśli stan zdrowia pacjenta wymaga pilnego monitorowania. Rozważanie celów oraz rodzaju monitoringu jest kluczowe. Niezbędne jest indywidualne podejście do każdej sytuacji. Pacjent może nie wyrazić zgody na monitoring na sali szpitalnej. Jeżeli jego stan zdrowia w trakcie hospitalizacji zmieni się na nagły – czyli zagrażający życiu bądź zdrowiu nie oznacza to, iż brak zgody na monitoring automatycznie przestaje obowiązywać.
Nagrywanie również jest bezprawne, gdy pacjent nie wyraził zgody przed wykonaniem świadczenia, a w momencie jego realizacji pozostaje nieprzytomny i nie może jej w danej chwili udzielić.
Istotny jest zatem cel, jakiemu służyć miałby monitoring na sali chorych, ale także i rodzaj monitoringu.
Należy zaznaczyć, że czym innym jest monitoring polegający wyłącznie na bieżącej obserwacji sali przez osobę uprawnioną (lekarz, pielęgniarka) a monitoring polegający na rejestracji obrazu, który pozostawałby w posiadaniu szpitala nawet po opuszczeniu oddziału przez pacjenta.
Monitoring w szpitalu a RODO
Prowadzenie monitoringu w placówkach medycznych podlega zasadom RODO dotyczącym przetwarzania danych osobowych. Zbieranie danych za pomocą monitoringu musi być zgodne z przepisami oraz wymaga dokładnej oceny skutków dla ochrony danych osobowych.
Podsumowując, wprowadzenie monitoringu w placówkach medycznych stanowi wyzwanie związane z przestrzeganiem praw pacjenta do intymności i godności. Jego zastosowanie musi być odpowiedzialne, uzasadnione oraz oparte na przepisach prawa oraz zasadach RODO.
